Cultuur als basis voor duurzame organisatieverandering
Stockfoto

Veranderen is geen doel op zich, maar een middel om vooruit te komen. Technologische innovaties, nieuwe werkwijzen en veranderende klantverwachtingen vragen om een organisatie én een cultuur die meebewegen. Bij Valid ondersteunen we organisaties stap voor stap bij duurzame organisatie verandering.

We geloven dat verandering pas slaagt wanneer mensen de verandering begrijpen, accepteren en adopteren. Met een integrale aanpak waarin mensen centraal staan, verbinden we visie, processen, technologie en cultuur. Zo creëren we draagvlak, versnellen we adoptie en bouwen we samen aan een wendbare organisatie die klaar is voor de toekomst.

Zo maak je cultuurverandering het fundament van organisatieverandering

Organisatieverandering raakt vrijwel altijd de kern van hoe een organisatie functioneert. Het vraagt niet alleen om aanpassingen in processen en structuren, maar ook om een cultuur die die veranderingen ondersteunt. Denk bijvoorbeeld aan:

  • Heldere afspraken over rollen en verantwoordelijkheden.
  • Kaders waarin medewerkers de ruimte krijgen om zelf beslissingen te nemen.
  • Een omgeving waarin experimenteren en leren vanzelfsprekend is.

Een organisatiecultuur veranderen doe je niet met een losse training of een inspirerende slogan. Het is een proces waarin voorbeeldgedrag, duidelijke communicatie en nieuwe routines elkaar versterken. Met onze veranderaanpak zorgen we dat cultuurverandering niet iets tijdelijks blijft, maar onderdeel wordt van het dagelijks werk. Maar hoe maak je dat concreet? Een gewoonte veranderen kost tijd en aandacht. Maar je kunt altijd beginnen met drie concrete stappen:

1. Geef richting:

Realiseer je dat mensen meestal niet tegen verandering op zich zijn, maar moeite hebben met het loslaten van wat vertrouwd is. Oude gewoontes geven houvast en zekerheid, en juist daarom kan het lastig zijn om ruimte te maken voor iets nieuws. Onbekend maakt onbemind. Door een duidelijke visie neer te zetten en die zo concreet mogelijk te maken, schets je een richting waar je als organisatie naartoe wilt. Een doel krijgt pas betekenis als je niet alleen benoemt wat je anders wilt, maar ook wat je wél wilt bereiken.

Het werkt hetzelfde als navigatie: als je geen bestemming instelt, kun je alle kanten op, maar weet je niet of je vooruitgaat in de goede richting. En als een organisatie zelf geen helder beeld heeft van het eindpunt, kun je niet van mensen verwachten dat ze vanzelf de juiste koers kiezen.

Daarbij is het goed om te beseffen dat een boodschap over verandering soms de indruk wekt dat wat er nu is, niet goed genoeg is.

Maak daarom het doel of de visie zo duidelijk en concreet dat het bijna tastbaar wordt en in één zin is uit te leggen. Zo kan iedereen het gemakkelijk begrijpen en verder vertellen. Leg daarbij nadruk op wat al goed gaat en wat blijft. Door het vertrouwde te behouden en bestaande successen als fundament te gebruiken, ontstaat een stevige basis om samen te bouwen aan de volgende stap.

2. Spreek de juiste taal:

Het is waardevol om te weten waar je naartoe wilt, maar minstens zo belangrijk is de vraag: hoe neem je iedereen daarin mee? Je herkent vast wel dat ene gesprek waarin je druk met elkaar in gesprek bent, maar elkaar toch niet echt begrijpt. Vaak heeft dat alles te maken met taal en hoe we die inzetten.

Slechts 7% van onze communicatie bestaat uit woorden. Maar liefst 38% komt voort uit intonatie en stemgebruik, en zelfs 55% uit lichaamstaal. Dat maakt het een behoorlijke uitdaging om een boodschap helder en effectief door de organisatie te laten klinken. Wat je vertelt aan een Raad van Bestuur vraagt om een andere toon en vorm dan wanneer je de schoonmaakploeg informeert — terwijl beiden minstens zo belangrijk zijn.

Daarbij helpt het om je bewust te zijn van de voorkeuren die mensen hebben in hoe zij informatie verwerken. Neem bijvoorbeeld de beelddenker, die vaak zegt: “Ik zie het al voor me.” Zulke mensen denken in beelden en voelen zich aangesproken als je beeldende woorden gebruikt. Datzelfde geldt voor mensen die juist meer op gevoel of op geluid gericht zijn. Iedereen heeft in verschillende situaties zijn eigen voorkeurstaal.

Om dat praktisch toe te passen, loont het om kritisch naar je woordgebruik te kijken en wat variatie aan te brengen. Pak bijvoorbeeld eens een mail of bericht dat je wilt versturen en loop het na. Welke woorden gebruik je vooral? Als het grotendeels gevoelstaal is, voeg dan beeldende of auditieve termen toe — of andersom. In gesprekken kan dit natuurlijk ook, maar een geschreven tekst geeft je de tijd om dit bewust aan te passen. Zo vergroot je de kans dat je boodschap bij iedereen echt landt.

3. Geef het goede voorbeeld:

In een organisatie waar gewoontes stevig verankerd zijn, is persoonlijk leiderschap onmisbaar. Door zelf het goede voorbeeld te geven en bewust oude patronen te doorbreken, wordt de toon gezet voor de rest van de organisatie. Het begrip leider verwijst hier naar iedereen die een voorbeeldrol vervult, of dat nu een supportmedewerker is, een teamlead of een eigenaar.

Het bekende gezegde is niet voor niets waar: goed voorbeeld doet volgen. Wie ziet wat er anders kan, hoe klein ook, en dit in de praktijk brengt, merkt vaak dat anderen dit oppikken en zelf gaan toepassen.

Een mooi voorbeeld is om elke week iemand een compliment te geven. Simpelweg in een mail of een kort bericht laten weten dat iemand iets goed heeft gedaan. Natuurlijk kan dit ook op een andere manier ingevuld worden, ruimte voor creativiteit is er altijd. Wel een kleine waarschuwing: dit werkt vaak aanstekelijk.

De rol van leiderschap

Zoals we eerder aangaven: geef het goede voorbeeld. Leidinggevenden, vaak het management, spelen een cruciale rol bij veranderingen binnen een organisatie. Zij vertalen visie naar de praktijk en creëren de randvoorwaarden waarin medewerkers kunnen groeien. Het samenspel van organisaties, verandering en management vraagt om consistent voorbeeldgedrag en duidelijke communicatie. Zo ontstaat vertrouwen en eigenaarschap. Valid ondersteunt managers en organisaties om strategische doelen om te zetten in gedrag en routines die blijvend effect hebben.

Klaar om als organisatie te groeien en bloeien?
Valid – CTA 1